धनकुटा । धनकुटाको सहिदभूमि गाउँपालिकाको खाल्सा क्षेत्रका राईहरु पापानी चाड सम्पन्न भएको छ ।
कार्तिक पुर्णिमा पछिको पहिलो मंगलबार देखि नयाँ वाली भित्राएको खुशीयालीमा धनकुटाका खाल्सा क्षेत्रमा पापानी मनाउने गरिएको छ । यो चाड आजवाट बिधिवत रुपमा सम्पन्न भएको हो ।
चाड सुरु भएपछि मुन्धुम विदले फुडाहाङ (कुल देवता) को १५ दिनसम्म आराधना गर्ने र स्थानीयले पनि कुल देवता र पितृको पुजा गर्दै निरन्तर ६ दिन ६ रात सम्म नाचगान गरी पापानी मनाउने गरीएको छ । आफ्नो मनोकामना पुराहोस् भनेर एक जोडी परेवा उडाएर खुढाहाङलाइ सम्झने गरिएको छ ।
पापानी पर्वमा किरात राईहरुले कुलदेवता खुढाहाङको पुजा गर्नुका साथै ढोल, झ्याम्टा बजाउदै लहरै नाच्ने गरीन्छ । यो नाच एक अर्को सग कुम जोडेर वाजाको ताल अनुसार तिन पाइला अघि र तिन पाइला पछि सरी नाच्ने गरीएको छ । यो पर्व कुल देवता र पितृको पुजा गर्दै मनाउने चलन रहेको सहिदभुमी गाँउपालिका ६ आँखिसल्लाका डिल्लीराज राई बताउनु हुन्छ ।
एक हप्ता सहिदभूमि गाउँपालिकाको खोकु, छिन्ताङ र आँखिसल्लाका गढी गढीमा फरक फरक दिन मेला लाग्ने गरेको छ । सोही मेलामा पापानी नाच्ने र गाउने गरिएको छ । बिभिन्न स्थानमा बसोबास गर्ने छ्युलुङ र नाम्चाहाङ पाछाका राई समुदायका ब्याक्तिले यो चाड मनाउने गरेको स्थानिय नरेन्द्र राई ‘कस्चीत‘ बताउनु हुन्छ ।
सहिदभूमि गाउँपालिकामा राई समुदायको बाहुल्यता छ । यहाँको कुल जनसंख्यामध्ये करिव ८० प्रतिशत राई समुदायको बसोवास रहेको छ । बसोबास रहेका मध्ये करीव ५० प्रतिशत राइहरुले यो पर्ब मनाउछन् । पछिल्लो समय यो पर्ब र स्थानिय मेला वाहिरवाट अबलोकनको लागी आउने ब्याक्तिहरुको संख्या बर्षेनी बढ्दो छ तर यहि पर्व मनाउने तथा पापानी नाच्नेहरुको संख्या भने बर्षेनी घट्दो छ । स्थानिय मौलिकता कला संकृती जागाउनु अहिलेको समयको माग भएकाले यो संरक्षण तर्फ सबैले ध्यान दिनुपर्ने स्थानियको माग छ ।
